گروه اقتصاد کلان- صد یقه بهزاد پور: همزمان با افزایش ناگهانی قیمت د لار طی چند روز گذشته، د لایل مختلفی از سوی کارشناسان عنوان شد ه است. آغاز سال میلاد ی، افزایش قیمت جهانی طلا و تاثیر متقابل طلا و ارز بر روی همد یگر، توسعه جنگ غزه و اسرائیل و ... از جمله د لایلی به شمار می آید که برخی از صاحبنظران برای گران شد ن طلا عنوان کرد ه اند . قیمت د لار طی چند ماه گذشته از سوی بانک مرکزی د ر منطقه امن 50 هزار تومانی نگه د اشته شد ه بود که به ناگهان به کانال 52 هزار تومان وارد شد و بنا به گفته معامله گران این بازار روند افزایشی خود را طی خواهد کرد . این د ر حالی است که برخی از کارشناسان بر این باور هستند که طی ماه های اخیر مد یریت خوبی د ر این بازار صورت گرفته است و بنا بر پیش بینی ها صورت گرفته نرخ ارز تا پایان سال جاری د ر محد ود ه همان 50 هزار تومان باقی خواهد ماند و نقد ینگی و بازار طلا نیز متعاقب آن مهار خواهد شد .
سهم اظهارنظر رئیس صند وق توسعه ملی د ر گرانی ها
کارشناسان معتقد ند ؛ اظهار نظر رئیس صند وق توسعه ملی مبنی بر بد هکاری 100 میلیارد د لاری د ولت به این صند وق که امید ی به بازگشت آن نیست نیز یکی از د لایلی است که سیگنال منفی به بازار وارد کرد و د ر حقیقت د ست خالی د ولت د ر خصوص منابع ارزی را برای معامله گران د ر این بازار رو کرد و باعث آغاز افزایش قیمت د لار د ر کشور شد که به نظر صاحبنظران امید ی به کاهشی شد ن مجد د و کنترل آن نیست. این د ر حالی است که سهم صند وق توسعه ملی از د رآمد های نفتی از حد ود 20 تا 40 د رصد به کمتر از 10 د رصد د ر سال آیند ه کاهش یافته است و به این ترتیب شوک خالی شد ن مابقی موجود صند وق توسعه ملی که حد ود 56 میلیارد د لار برآورد شد ه نیز به حوزه های مختلف اقتصاد ی وارد شد و این ظن ایجاد شد که احتمالاً این صند وق برای همیشه تعطیل شود . از سوی د یگر بانک مرکزی عراق نیز محد ود یت هایی برای برقراری مباد لات د لاری با ایران برقرار کرد که وضعیت بازار ارز کشور را بیش از پیش بحرانی کرد و فروشند ه د ر بازار بسیار کاهش یافت. با تصویب قانون محد ود یت معاملات د لاری با ایران، تقاضا برای د لار د ر کشور افزایشی شد ه است و به این ترتیب به نظر می رسد بهار بازار ارز کشور که ناشی از آزاد سازی اموال بلوکه شد ه و تزریق آن به بازار بود ، پایان یافته است . علاوه بر موارد مذکور انفجار تروریستی کرمان نیز از د لایل د یگری به شمار می آید که به همراه اظهارنظر برخی از کارشناسان د اخلی و خارجی باعث افزایش قیمت نرخ ارز و به تبع آن، طلا شد که البته این گروه معتقد بر کاهشی شد ن قیمت طلا و ارز بعد از گذر از هیجانات ناشی از عوامل هستند .
همپایی سکه با د لار رویکرد افزایشی شد ن
بر اساس این گزارش؛ قیمت سکه امامی د ر معاملات نقد ی روزهای اخیر افزایش یافته است، هر چند برخی از کارشناسان بر این باور هستند با توجه به اشباع بود ن بازار سکه، امکان ریزش قیمت سکه نیز وجود د ارد ، اما گروهی از صاحبنظران نیز معتقد ند ؛ هیجانات ارزی اصلی ترین عامل گرانی طلا د ر بازار ایران به شمار می آید و همچنین شایعه کمبود سکه امامی نیز یکی د یگر از د لایل رشد قیمت این فلز گرانبها به شمار می آید . افزایش قیمت سکه و د لار د ر روزهای اخیر به گونه ای بود که بسیاری از طلافروشان ترجیح د اد ند فروشی ند اشته باشند و حتی به تعطیلی محل کار اقد ام کرد ند تا به گفته خود شان بیش از این د چار ضرر و زیان ناشی از فروش د ر بحبحوحه گرانی نشوند .
این گزارش می افزاید ؛ با افزایش قیمت ها حباب سکه امامی برای مقطعی کوتاه وارد کانال ۷ میلیون تومان شد اما د ر اد امه به کانال ۶ میلیون تومان برگشت و بر روی ۶ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قرار گرفت. د وم اینکه شکاف قیمت سکه کاغذی و نقد ی پس از ۴ ماه کمتر شد و به حول و حوش ۱۰۰ هزار تومان تا ۲۰۰ هزار تومان رسید . سکه د ر حال حاضر د ر آستانه 32 میلیون تومانی شد ن است و د ر آخرین خبر واصله نتوانسته است قیمت بالاتری را طی کند ، از طرف د یگر اگر سکه از سمت طلا و د لار سیگنال نزول د ریافت کند احتمال عقب نشینی قیمتی آن تا پله د وم کانال ۳۱ میلیون تومان وجود د ارد . به نظر این گروه به زود ی بازارساز به مید ان وارد خواهد شد و قیمت ها نزولی خواهد شد .
پشت پرد ه رشد هیجانی قیمت د لار و سکه
د ر این میان د لایل د یگری هم برای جهش نرخ د لار مطرح شد ه است. محمد کشتی آرای، رئیس اسبق اتحاد یه طلا و سکه د ر تازهترین اظهاراتش د ر خصوص د لایل افزایش قیمتها گفته سطح تقاضا به د لیل پیش رو بود ن ماه رمضان و عید نوروز بالا رفته است طبق گفته او مهمترین د لایل افزایش قیمت ارز د ر بازار نیز افزایش تقاضای فصلی شرکتها د ر ماههای پایانی سال است. برخی هم علت رشد د لار را به مسائل سیاسی و بین المللی مرتبط می د انند . برخی تصور می کنند که محد ود یت ارزی جد ید د ر عراق مشکلی برای تجار ایرانی ایجاد می کند . چند روز قبل بود که عراق قانون جد ید خرید و فروش ارز را تصویب کرد .د ر همین راستابانک مرکزی عراق با وضع قانون جد ید ی د ر حوزه ارز، صرافیهای رسمی و بانکهای این کشور را از هرگونه مباد له ارزی با ۵ کشور منع کرد ه است. البته عبد الامیر ربیهاوی، سرپرست د فتر غرب آسیای سازمان توسعه تجارت د ر این رابطه گفته این موضوع صحت ند ارد و تمامی منابع رسمی را رصد کرد م و اصلا با چنین خبری روبهرو نشد م.
د ر انتظار حذف هیجانات بازار
این گزارش حاکی است؛ برخی از کارشناسان معتقد ند ؛ انتظارات یکی از مولفه های موثر د ر حوزه اقتصاد ی است که به همراه جو روانی ایجاد شد ه به د نبال حواد ث مختلف باعث ایجاد تحولات و هیجاناتی کاذب د ر بازار طلا و ارز شد ، این د ر حالی است که پیش از این د ولت و برخی ازکارشناسان مد عی این بود ند که مد یریت و مهار بازار ارز و طلا به طور کامل د رد ست بانک مرکزی است به نحوی که حتی همزمان با وقوع جنگ غزه، تاثیرپذیری طولانی و زیاد ی متوجه آن نشد . گرچه مد یریت چند ماهه گذشته د ولت بر بازار ارز رویکرد ی مثبت تلقی می شود که امید است این بار نیز با سیاست گذاری های صحیح بتوانیم این خیز برد اشتن بازار ارز و طلا را به سلامت پشت سرگذاریم .